Rusya Devlet Nükleer Güç Kuruluşu Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev, Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) projesinde, Alman şirketi Siemens’in gaz yalıtımlı şalt tesisini ürettiği halde tedarik etmemesi üzere yaptırımlarla karşılaşıldığını belirterek, “Alman tedarikçilerimizin bizi zorladığı açığı artık kapatıyoruz.” dedi.
Likhachev yaptığı yazılı açıklamada, Akkuyu NGS alanında çalışmaların 4 ünitede faal olarak devam ettiğini kaydetti.
Projede birinci ve en kıymetli gayenin 1’inci ünitede nükleer güçten elde edilecek birinci kilovatsaat elektriği üretmek olduğunu ve bu yolda istikrarlı bir ilerleme kaydettiklerini aktaran Likhachev, şu bilgileri paylaştı:
“1’inci ünitedeki genel inşaat çalışmalarının tamamlanmasıyla birlikte, tüm süratimizle üniteyi devreye alma sürecine giriyoruz. Bu kapsamda, değerli bir evreyi tamamladık ve birinci ünitedeki türbinin şaft döndürme sürecini gerçekleştirdik. Bu, türbinin işletmeye hazır olduğu manasına geliyor. Bir nükleer santrali insan bedenine benzetecek olursak kasları simgeleyen ve şebekeye elektrik verecek olan türbin test edilerek ince ayarları yapıldı. Artık de santralin kalbi olan nükleer reaktörden gelecek buhar bekleniyor.”
Likhachev, 2’nci ünitede ana büyük ekipmanların monte edildiğini vurgulayarak, “Bu ünitede artık de güvenlik sistemlerinin kurulumuna geçiyoruz. Bu yıl 3’üncü ünitede de reaktör basınç kabının montajını gerçekleştireceğiz. Böylelikle 3’üncü ünite de kalbine kavuşmuş bir nükleer güç tesisi haline gelecek.” sözlerini kullandı.
Son ve 4’üncü ünitede de genel inşaat işlerinin yapılacağını kaydeden Likhachev, “4’üncü ünite de özel bir kıymet taşıyor zira sonuncu sonuç, en son elde edilen göstergelerden aşikâr olur. Hükümetler ortası anlaşmalarımızda öngörüldüğü ve Türk hükümeti tarafından da tabir edildiği üzere 2028 yılını hedefliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
“TÜRK UZMANLARLA VE ÇİNLİ ORTAKLARIMIZLA BİRLİKTE ÇALIŞARAK GAZ YALITIMLI ŞALT TESİSİMİZİN HEYETİM MÜHLETİNİ KISALTACAĞIZ”
Likhachev, Akkuyu NGS projesinin Kovid-19 salgınından global lojistiğin çöküşüne kadar birçok zorlukla karşı karşıya kaldığını belirterek, “Buna ek olarak projeye karşı uygulanan yaptırımlarla karşılaşıldı. Bunlar ortasında Alman şirketi Siemens’in, kıymetli bir ekipman olan güç dağıtım sistemi için gaz yalıtımlı şalt tesisini aslında ürettiği halde tedarik etmeyi reddetmesi üzere olaylar da yer aldı.” dedi.
Bu zorluklara karşı atılan adımlara değinen Likhachev, “İlk olarak Rosatom’un üretim sistemini kullanarak ve ek rezervleri dahil ederek harekete geçtik. İkinci olarak, rekabet konusundaki avantajımızı kullandık.” bilgisini paylaştı.
Likhachev, memleketler arası bir proje olmasının Akkuyu NGS’nin en büyük avantajı olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Burada çalışan, yaptığı işte başarılı ve bilgi sahibi çok sayıda Türk şirketi var. Akkuyu NGS projesinde toplamda yaklaşık 35 bin kişi çalışıyor. Bu şahıslar ortasında çok sayıda Rus, Belarus, Kazak ve Türkmen uzman da bulunuyor. Avrupa’dan uzmanlar çalışıyor. Bu ortada türbin Avrupa’da imal edildi. Fransa menşeli, lakin içinde çok fazla Rus üretimi kesimler kullanılarak üretildi. Bu ortada Sırbistan’dan uzmanlar da var. Siemens ile bu sorunu yaşadığımızı anladığımız anda Çinli dostlarımıza başvurduk ve onlar bize yardım ellerini uzattı. Çinli uzmanlar geldi ve ekipmanın yarısından fazlası kuruldu. Alman tedarikçilerimizin bizi zorladığı açığı artık kapatıyoruz. Eminim ki bu türlü bir ittifakta, Türk uzmanlarla ve Çinli ortaklarımızla birlikte çalışarak gaz yalıtımlı şalt tesisimizin suram mühletini kısaltacağız.”
“BU YIL YURT DIŞI İNŞAAT PROJELERİMİZİN HİÇBİRİ DURDURULMADI”
Üstesinden gelmek zorunda kaldıkları işlerden önemli sonuçlar çıkardıklarını ve yeni projelerini dost ülkelerin, Avrupa’daki “iyi niyetli” ortakların daha fazla iştirakiyle hayata geçireceklerini lisana getiren Likhachev, “Sadece milletlerarası ihracat açısından değil tıpkı vakitte nükleer teknoloji geliştirme derinliği açısından da dünyada birinci ve tek şirket olmaktan gurur duyduğumuzu bir defa daha vurgulamak isterim. Avrupa’nın en düzgün uygulamalarını, Çin’in en düzgün uygulamalarını ve tüm Avrasya Birliği’nin inşaat faaliyetlerini kullanarak memleketler arası projeleri nasıl bir ortaya getireceğimizi kimse bizim kadar bilmiyor.” sözlerini kullandı.
Likhachev, bu yıl yurt dışı inşaat projelerinin hiçbirinin durdurulmadığını, yapılan mutabakatlara nazaran hayata geçirilmekte olduğunu kaydederek, Mısır, Macaristan, Çin ve Hindistan’daki projelerin faal olarak devam ettiğini bildirdi.
Özbekistan’da küçük nükleer güç santrallerinin ihracatı için birinci mukaveleyi imzaladıklarını aktaran Likhachev, farklı ülkelerde nükleer tıp merkezleri ve araştırma reaktörleri inşa ettiklerini, rüzgar santralleri kurduklarını belirtti.